[HƯỚNG DẪN] Cách dùng BS11 - Quản lý lúa lộn với nhiều phương thức canh tác

Lúa lộn (lúa đốc), lúa ma (lúa trời, lúa hoang), lúa hai tầng hay còn gọi là lúa cỏ là loại dịch hại đặc biệt nghiêm trọng, làm giảm năng suất lúa từ 15 - 20%, nếu tỷ lệ lúa lộn cao có thể không cho thu hoạch được và lây nhiễm trầm trọng cho những vụ mùa sau. Hiểu được nỗi lo của bà con, chúng tôi cung cấp một số thông tin liên quan về lúa lộn, lúa ma, với mong muốn giúp bà con nhận biết và sớm có biện pháp xử lý kịp thời.  

Giải pháp phòng trừ lúa lộn, lúa ma, lúa hai tầng

Nguồn gốc lúa ma 

Lúa ma là tổ tiên của giống lúa trồng hiện nay, thường mọc hoang dại ven sông, rạch, ao nhỏ trong vườn cây ăn trái. Ngày nay lúa hay mọc  xen vào các ruộng lúa trồng. Do đặc tính mọc hoang và phát triển tự nhiên nên nông dân đã đặt tên cho loại lúa này là lúa trời.  

Lúa ma (lúa cỏ) rất giống lúa thường, sinh trưởng rất nhanh; trổ bông sớm hơn lúa thường, có râu dài, hoặc không có râu, tỉ lệ lép cao, dễ đổ ngã. Ngoài ra, giống lúa này còn có một đặc điểm nổi bật là hạt lúa vừa chín sẽ tự rụng khi ánh nắng mặt trời xuất hiện. Ngày xưa nông dân phải thức từ lúc khuya để vào ruộng thu hoạch lúa trước khi mặt trời mọc. Có lẽ vì tính ma mị này mà giống lúa này được gọi tên là lúa ma. 

Đặc điểm của lúa lộn, lúa ma, lúa hai tầng

• Dịch hại lúa lộn, lúa ma, lúa hai tầng thường khó nhận diện ở giai đoạn đầu do cây mạ rất giống với lúa trồng, các loại lúa hoang này thường sinh trưởng và phát triển mạnh nên có thể dễ gây nhầm lẫn đó là những cây lúa tốt. 
• Rễ lúa ma phát triển mạnh mẽ, có khả năng khử các chất gây chua, hút lấy dinh dưỡng và nước trong đất để tăng trưởng. Nhờ rễ đã bám chặt trong đất nên nước lũ dâng cao tới đâu thì cây lúa cũng ngoi theo tới đó. Cây có thể vượt rất nhanh theo nước, thân cây lúa tăng trưởng hơn 10cm/ngày. 
• Lúa lộn, lúa ma, lúa 2 tầng được chia làm các loại chính sau: cây thân cao, hạt thóc râu dài; cây thấp, hạt thóc có râu và cây lùn, hạt thóc không râu

Đặc điểm dễ nhận diện nhất của lúa cỏ chính là hạt lúa: 

• Hạt lúa cỏ có râu dài, dễ dàng nổi trên mặt nước rồi lan truyền đi nơi khác, chim, chuột rất sợ ăn phải những hạt này vì nếu lỡ ăn thì  không thể nuốt được, có thể gây nghẹn chết. 
• Hạt lúa ma trơn và lép hơn lúa trồng nên năng suất rất thấp. Bà con nông dân cũng không thể thu hoạch loại lúa này chung với lúa thường do chúng thường chín trước và tự rụng
• Hạt lúa cỏ sống rất lâu, khi rụng xuống bị vùi trong đất, bị ngâm nước nhưng nó vẫn duy trì sức sống mãnh liệt và có thể nảy mầm trong vài năm.